Haber/Yorum:
Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı kurumların bünyesinde faaliyet gösteren kantin, kafeterya, büfe, çay ocağı gibi gıda işletmelerinde satışa sunulacak hazır ambalajlı gıdalara yönelik "Okul Gıdası" uygulamasına geçiş süresi sesiz sedasız uzatıldı. Pek çok medya kuruluşunda adından bile bahsedilmedi.
Bir çok veli ve öğretmen, okul kantin ihalelerini bir kazanç kapısı olarak kullanan MEB'in, yaptığı işin pisliği ortaya çıkmaması için "okul gıdası" uygulamasını uzattığı görüşünde. Bu uygulama ile veliler, hem devlet olarak çocukların sağlığı konusunda hassasiyet gösterildiği belirtiliyor, iş uygulamaya gelince erteleniyor! düşüncesine sevkedildi. Sorulan soru şu: Bu yasalar göstermelik mi çıkarılıyor? Uygulama aşamasında olan bir yasa kimin hatırına erteleniyor. Bu işin organizatörü kim?
KANTİN MAFYASI DEVREDE
Erteleme kararına göre, eğitim kurumlarında faaliyet gösteren kantin, kafeterya, yemekhane, büfe, çay ocağı gibi gıda işletmelerinde doğrudan öğrenciye satışa/tüketime sunulacak hazır ambalajlı gıdalar için Tarım ve Orman Bakanlığından "Okul Gıdası" onayı alınmasına, satışa sunulacak hazır ambalajlı gıdalarda "Okul Gıdası" logosunun kullanımına ilişkin süre 11 Eylül 2023'e uzatıldı. Eğitim camiasında bu karar "kantin mafyası'nın ilgili kurumlara olan baskısı veya aralarındaki parasal ilişkinin sonucu olarak algılandı. 18 milyon öğrenci günde 10 lira harcasa günlük 180 milyon lira para yaparki, bu rakam bu sektörün ne derece önemli olduğunu gösterir. kaldı ki günde 10 liralık bir yiyecek bir öğrencinin bir teneffüste harcadığı parayı bile karşılamaz.
OKUL KANTİNLERİ CİDDİ DENETLENMİYOR
Hem okul idarecilerinden, hem öğretmenlerden hem de velilerden edindiğimiz bilgilere göre okul kantinleri ciddi şekilde denetlenmiyor. Okul yönetimini zaten kantinden gelecek paraya ihtiyacı var. Bu anlamda okuldaki kantin işletmecisini korumak zorunda. Bu nedenle bir çok okul yöneticisinin kantin kontrollerinden önceden haberi oluyor. Bunu kantinciye bildirip gerekli tedbirlerin alınmasını sağlıyor. Bu da kantinlerde satılması sakıncalı olan yiyecek ve içeceklerin geçici süre yok edilmesine sebep oluyor. Diğer yandan okul kantinlerini kontrol edecek ve rapor tutacak öğretmen ya da idareciler aynı okuldan. Bu kontrollerde kantinci ile oluşan dostluklar etkin rol oynuyor. Yine aynı kaynaklar MEB bünyesinde kantin kontrollerine dair düzenlenen kantin kontrol tutanaklarının pek çoğunun düzmece olduğu düşüncesinde. Velileri bu düşünceye sevkeden olay ise, zaman zaman bazı veliler tarafından yapılan şikayetlerin olumlu sonuç vermemesi.
HALA GAZLI İÇEÇEKLER ve GDO'LU ÜRÜNLER RAFLARDA İDDİASI
Veliler, okul kantinlerinde satılan yiyecek ve içecekler arasında hala satılması yasak olan gazlı içecekler ve GDO'lu mısır şurubu tatlısından yapılmış tatlı türü besin gıdalarını bulunduğunu iddia etti. Özellikle ikili öğretim yapan okullarda sabahçı öğrenciler için kantin, ana besin kaynağı. Teneffüsü iştahla bekleyen öğrenci ne bulursa alıp yiyor. Aç gözlü kantinciler öğrencinin bu zaaflarını bildiği için onlara bu tür çok kazanç sağlayan ürünleri satmaktan çekinmiyor. Tekli öğretim yapan okullarda da durum aynı. Gün boyu okul içinde alışveriş yapacağı tek yer kantin olduğundan satışa sunula her şeyi bilinsizce alıp tüketiyor. Bu da kantincinin işini kolaylaştırıyor.
OKUL KANTİNLERİNE DEVLET EL ATMALI
Kantin İşletmeciliği yapan kurum ve kişilere göre, kantin ihaleleri çok yüksek. MEB'in açtığı ihaleler, öğrenci sayısı çarpı rakamdan oluşan bir fiyatla alıcı buluyor. MEB tamamen ticari gözle bakınca, ihaleyi alan kişi de zarar etmemek için yükü öğrenciye yıkıyor. Okullarda kantin işletmeciliği bir sektör haline gelmiş. Birden fazla okul kantini işleten çok sayıda kişi ya da kurum var. Özellikle büyük kentlerde sıcak para merkezi olarak görülen kantin işletmeciliği büyük rağbet görüyor.
EĞİTİM ZORUNLU İSE; DEVLETİN GEREKLİ TEDBİRİ ALMASI DA ZORUNLUDUR
Veliler, 18 milyon öğrenciyi yakından ilgilendiren bu konuda, sağlıklı ve güvenli bir gıda akışını sağlayacak mekanizmaların kurulmasını, yapılan yasal düzenlemenin acilen uygulanmasını, okul kantinleri fiyatlarında tavan fiyat tatbik edilmesini, okul kantinlerinde satılacak ürünlerin şüpheye meydan vermeyecek şekilde net olmasını, kantin kontrollerinin aynı okuldan değil de il veya ilçe MEM'leri tarafından oluşturulacak farklı okullar ve kişilerce yapılmasını, okullara gıda gönderen kişi ve kurumların ürettiği besinlerin daha dikkatli kontrol edilmesini, kantin işletmeciliğinin salt ticari meta olmaktan çıkarılmasını, anayada belirtilen eğitim ve öğretimin mecburiyetinden kaynaklanan devlet sorumluluğunun tam olarak icra edilmesini beklemekte.
